Pan fu farw fy Nain (Gladys) yn 2006 yn 93 oed, roedd hi wedi casglu casgliad oes o atgofion mewn cês dillad a gedwid o dan ei gwely a oedd yn cynnwys ei holl gyflawniadau teuluol, tystysgrifau, llythyrau ysgol, ei thystysgrifau piano, darnau o bapurau newydd, gwaith, teithiau a llawer, llawer mwy.
Roedd yna hefyd set o bum llythyr, cardiau a lluniau hir iawn a anfonwyd ati hi a fy nhad a oedd yn 4/5 oed ar y pryd gan fy nhad (taid) tra roedd ar wyliau rhwng teithiau fel LAC yn yr RAF wedi'i leoli yn y Dwyrain Canol yn ystod yr Ail Ryfel Byd. Mae'r llythyrau hyn yn cynnwys ciplun o'i amser yn teithio ar draws anialwch ac ardaloedd a rwygwyd gan ryfel, gan ffitio awyrennau wedi'u difrodi, disgrifiadau manwl o'i deithiau ar draws yr Aifft, Gaza ac o amgylch Môr y Canoldir.
Amodau’r teithio, y pethau a welodd a’r bobl a gyfarfu â nhw, yr hyn oedd yn rhaid iddyn nhw ei wneud tra roedden nhw allan yna, sut roedden nhw’n diddanu eu hunain, sut beth oedd y teithiau trên ar draws eangderau helaeth o dir diffaith.
Rhoddodd gipolwg i mi ar yr hyn a wnaeth ef a llawer o rai eraill am 5 mlynedd fel y gallwn ni fwynhau'r rhyddid sydd gennym ni heddiw.