Mae gen i flwch mawr o dros 600 o lythyrau a ysgrifennodd fy nhaid Sam Gelder at ei ddyweddi Blanche, tra roedd yn cael ei bostio dramor yn ystod yr Ail Ryfel Byd. (Rwyf wedi cynnwys llun o'r blwch gyda'm cyflwyniad yn lle un ohonyn nhw, gan nad oes gennyf unrhyw rai wrth law yn anffodus).
Fe wnaethon nhw gyfarfod pan oedd hi'n bostwraig yn Rhydychen ac roedd ef ar ddyletswydd gwarchod yn y Barics ym 1942.
Mae llythyr diwrnod VE yn dweud mai dyma'r diwrnod maen nhw ill dau wedi bod yn aros amdano, gan fod diwedd y rhyfel hefyd yn golygu y gallant briodi'n fuan. Rydw i wedi tynnu llun arall o gefn y llythyr a byddaf yn e-bostio hwn atoch chi, mae'r diweddiadau bob amser mor hoffus: Bendithied Duw chi a'ch cadw'n ddiogel i mi yn unig. Mae rhosod yn goch, mae fioledau'n las lle bynnag yr ydych chi. Byddaf yn meddwl amdanoch chi, cariad. Eich cariad annwyl a mwyaf ffyddlon, a'ch darpar ŵr annwyl, Sam. ac yna cymaint o gusanau ag y gallai eu gwasgu i'r gofod a adawyd.
Anfonaf y llythyr atoch ar gyfer y diwrnod cynt hefyd gan ei fod yn sôn am y dathliadau sy'n digwydd yn Gibraltar, ond mae'n dymuno ei fod adref yn Lloegr gyda hi yn lle hynny.
Byddai 6 mis arall cyn i Sam ddychwelyd adref ac fe briodasant yn fuan wedyn. Ganwyd y cyntaf o'u 3 mab ym mis Tachwedd 1946. Buont yn briod yn hapus am 40 mlynedd nes i Sam farw'n anffodus ddiwedd yr 1980au ac yna aeth Blanche i ymuno ag ef eto ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach.
