Mae gen i dros 120 o lythyrau a ysgrifennwyd gan ddyweddi fy mam o fis Awst 1942 pan gafodd ei gonsgriptio, yn ymdrin â'r amser pan oedd yn hyfforddi yn ne-orllewin Lloegr, drwy iddo fynd i Cairo, yr Aifft ac yn olaf ym mis Ionawr 1944 i'r Eidal. Cadwodd fy mam nhw’n ddiogel ac ar ôl iddi farw yn 2010, rydw i nawr yn eu trysori nhw hefyd. Maent yn rhan o hanes ein teulu.
Mae'r llythyr hwn a ysgrifennwyd ar 4 Rhagfyr 1943 yn rhoi cipolwg bach iawn ar fywyd yn Cairo, yr Aifft cyn y Nadolig.
Roedd Gordon Roe yn weithredwr diwifr mewn tanc Mêl/Stuart REECE gyda 7fed Brigâd Troedfilwyr India, 4edd Adran India. Ymladdodd yr Adran yr holl ffordd i fyny troed yr Eidal o Taranto a thu hwnt.
Lladdwyd Gordon ar faes y gad ar 14eg Mawrth 1944 ym Monte Cassino, yr Eidal. Mae ei stori yn cael ei chofio ar wefan straeon Evermore Comisiwn Beddau Rhyfel y Gymanwlad i unrhyw un ei ddarllen a hefyd ar safle rhithwir Mynwent Ryfel y Gymanwlad Monte Cassino, sy’n helpu i adrodd hanes 13 o’r dros 3,300 o feddau dynion (Prydeinig, Canada, Indiaid a Seland Newydd) a laddwyd ar faes y gad yn 3 brwydr Monte Cassino. Ym mhedwaredd frwydr Monte Cassino o'r diwedd, ildiodd yr Almaenwyr fynachlog Monte Cassino i fyddin Gwlad Pwyl. Yna agorwyd y ffordd i Rufain.
Roedd Gordon yn 20 oed pan gafodd ei ladd ac roedd ei fam, gweddw Beatrice Roe, ei chwaer Mrs Kitty Wood a'i ddyweddi Mary Brailsford yn ei garu'n fawr.
